Saturday, October 22, 2011

3. Khimzin Laitual Len Hun: Lampialna.

        3.Khimzin Laitual Len Hun: Lampialna
(49)
              SAWLTAK Paul in Thessalonika pawlpite alaikhak anihveina
ah lampialna in pope’ vangliatna kipsak ding hi ci in hilhkhol hi. A
genna ah, “Tua A Gilopa in mite’ biak pasian a kici khempeuh leh na
khempeuh nial gawp ding hi. Tua te khempeuh sangin a lian zaw-in a
kigaihsut ban-ah Pasian ka hi hi, ci-in Pasian’ biakinn sung mah mah ah
pai in ava tu ding hi.” ci hi. 2 Thess. 2:3,4,7. Sawltakpa in asanggam te
avaikhak beh laina ah, “Tua mawhna thusim pen in tu na ngawn-in na
a seem seem ta hi” ci hi. Tua ama thugen lai hun laitak na ngawn ah
langpan’na pen simtham takin pawlpi sungah kiguang guang khin-a,
pope vangliat nading lampi ki ziik ziik ta hi, ci hi.

             A simtham, dam dam leh tawm tawm-in na seem seem a, a tawp na
ah mihingte lungsim a uk zawh khit ciangin akilangtang-in Pasian gensiatna
leh mikheemna tawh Gilopa (akiseel mawhna mipa) in na asem hi. A tuungin
akilang thamcing loin lawki upna leh ngeinate Khristian pawlpi sungah a
guang guang phot hi. Pawlpi in lawkite khut nuai ah nakpi-in bawlsiatna
athuak lai in kop-leh-kai thuahna lungsim leh dikzulna tawm vei sung adal
hi. Ahih hangin bawlsiatna adaih ciangin Khristian upna in kumpite leh
thukhen zumte hong lawh pah hi. Tua pawlpi in Khrist leh a nungzuite
kiniamkhiatnate nusia in lawki siampite leh ukpite kiliatsaknate hong nei
pah ta uh hi. Pasian thu a phamawh taktak teng mun ah mihing deih thu
mawk mawkte leh khanglui thuciin’ lelte khawng hong bulhto pah ta uh hi.
Kum 400 huam kipat tuung lai-a a min bek-a Constantine a kikhelna thu
hangin nuam na lianpi pianga, leitung bup in thumaan pen puansilh kizepna
(50) bangin silh-in pawlpi sung hong lut uh hi. Tua man-in nasepna nin pen
nawhsatak-in kalsuan ta hi. Ama thuguipi in pawlpi uk ta a hih manin,
lawki biakna in a gual lel a bat hangin a gual zo zaw a hi gige hi. Ama thu
upna, azeh tuam tuamte, a pawite, pupa thuciinte, Khrist pawlpi akicite
sung ah ki zangh ta hi.

             Hih lawki thu leh Khristian thu helkhawmna in hilhkholhna sunga
Pasian niala amah kilian zaw sak acih “Mawhna mipa,Gilo mipa” picinna
a piangsak hi. Tua biakna khial vaipi pen Satan vaang tawh a kiseem
khia hong hi a, Tokhom tung ah tu-a leitung bup a ut banga a uk
theihnang nasep-ii mualsuang a hi hi.

             Khat vei Satan in Khrist tawh kipawl khawm ding a zol hi. Gam
lak aa Pasian Tapa kiangah hong hawh hi. Leitung gam khempeuh leh
a thupina teng lak-in, khuamial kumpipa a tungnunna a pulak nading
leh tua gam khempeuh leh a minthanna teng piak dingin a zol hi. Khrist
in tua mawhzolpa taai a, Ama kiang pan a paikhia dingin a sawl hi.
Ahih hangin Satan in mihingte tungah tua zolna mah azat ciangin a
lawh cing zaw hi. Leitung hamphatna leh zahtakna a ngah nop man-in
pawlpi in mite pahtawina leh leitung miliante’ huhna tawh Khrist a nilkhia
ta mai uh hi. Tua Satan’ sawltak Rome-a bishop hong pawm ta hi.

              Rome pawlpite upna bulpite laka khat pen, pope in leitung buppia
mihing mitmuh theih Khrist’ pawlpi lutang hi cih ahi hi. Leitung
buppi-a phungzite leh pastor te khempeuh tung ah alian pen thuneihna
nei hi cih bek zong hi lo lai-in, pope in Pasian hi, ci uh hi. “Topa i
Pasian Pope” ci uh hi. Amah pen khial theingeilo hi, ci uh hi. Mi
khempeuh ama tungah to akai ding ngen hi. Gamlak-a Kei hong bia in,
ci in Satan mawhzolna,anget mah bangin Rome-a pawlpite tungtawnin
ngen-a, mi tampi in amah bia in to kaai khin uh hi.

             Ahih hangin Pasian azahtak takpite in ahih leh, “Topa na Pasian
bek (51) bia-in Ama na bek na seem ding hi” cih Khrish dawnna mah
tawh dawng uh hi. Lk 4:8. Pasian in Pawlpi lutanga koih dingin mi
khat peuh a sehna kam heem khat beek zong pau ngei lo hi. Pope lian
pen hi cih thu upna pen Laisiangtho thu tawh kilehbulh mah mah hi.
Khembawla asuhsim sakna tawh a lak ahih kei ngal leh pope in Khrist
pawlpi tungah aana aneih theih na ding thu omlo hi.

             Rome te in Protestant te pen upna tangkaai-in ngawh uh a, pawlpi
maan panin thutangpeek-in a pialkhiate ci-in a mawhsak uh hangin, tua
amawh siatnate uh amau gamtatnate hi zaw hi. Khrist dialkhai a kaikhia,
“misiangthote tunga ahong piak upna thu pan-a” pial khiate amau hi
zaw uh hi. Jude 3.

              Laisiangtho in mihingte hilhpil kha dinga, ama khemna te leh a
vangliatnate thei tel kha ding uh hi, cih mu in Satan a khalau hi. Ama
nawknate ah leitung bup Honpa na ngawn in Laisiangtho len in amah
na nial hi. Tua anawknate ah Khrist in, “Laisiangtho sungah” cih vive
tawh atawntung thumaan bu pen kidalna lumm-in na nei hi. Galpa ngimna
khempeuhte Pasian kammal’ vaangliatna leh pilna tawh na do hi. Satan
in mihingte a pialpih theih nading leh a bawl tawm pope thuneihna akip
theih nadingin mite in Laisiangtho thu thei kei le uh a deih hi. Laisiangtho
in pahtawihuai Pasian bek mah pahtawi a, mihing pen amau mun dingah
koih ahih manin, tua thumaan pen khuhcip in paihmang sak kul hi cih
thu pen Rome pawlpi mah in hong zomto pah ta hi. Tua manin kum za
tampi sung Laisiangtho kithehkhiat ding khaam cip uh hi. Mite
Laisiangtho simsak lo uh a, a inn uh ah zong abu nei thei sak lo uh hi.
Thukhunkip neilo siampite leh pawlpi ukte bek in amau kineihtawm
nate huut nading bek-in Laisiangtho hilh uh hi. Tua bangin pope pen
leitung Pasian pawlpi le gam ukte tungah vangliatna a neipa dingin
leitungbup phial in seh uh hi.

              Tua khialhnate a lak khia den Laisiangtho pen kiheem khia ahih
man-in Satan in ama ut bangin gamta thei ta hi. Hilhkholhna in tua
pope aana pen “thukham leh hunte kheel sak ding hanciam ding” a
nacih kholhsa a hi hi. Dan. 7:25. Hih nasep pen kikoih cing nawn lo
hi. Lawki lak pan mi (52) thak a ngah nading un, a saan uh upna thu ah
peeng tak in sang uha, a milimte uh leh meel muh na tangvante Khristian
biakna sung ah guang uh hi. Tua milimte biak theihna dingin ki khoppite
ah thukhun bawl in, kipsakna thu piakhia uh hi. Amau deihna bang
banga biakna thu azat theih nadingun, milim biak khaamna Pasian
thukham nambat nihna phiatkhia uh a, a pha ngeizah mah phak sak
nadingin nambat sawmna pen phelnih suah uh hi.

              Vantung thuneihna akithudonloh zawk lai theih nadingin lawki
lungsim puak neih na in lampi vang sak pen hi. Satan in tua a
piangthak takpi lo pawlpi makaite zangh in Pasian in thupha pia-a a
sianthosak, piancil pan pek a a kip den Sabbath mun ah lawkite’
“zahtak Ni biakna” a bulh hi. Hih akikheekna pen akipat tuung in
kilang lua sak pah lo uh hi. Kum za khawk masa lam tengin Khristian
khempeuh in Sabbath maan bek mah zangh lai uh hi. Amaute in
Pasian zahtakna neipha lai uh a, Ama thukhamte akip tawntung
ahihna thei in, siangtho takin zui lai uh hi. Ahih hangin Satan in
lungsim kawi tawh a sawltaakte zangh in a ngimna teng hong sep to
ciangin mite in Sunday a pi muh theih nadingun Khrist thawhkikna
zahtakna ci-in thawhkik pawi bawl pih hi. Tua ni-in biakpiakna hunte
a neih pih hang in hanthotna hun bang lel-in kinei lai a, Sabbath pen
siangtho tak mah in a zang tek lai uh hi.

               A ngimna bang a sep theih nadingin Satan in Jews te na makaih
a, Khrist hong pian ma zek lai in Sabbath thu ah a khengval in khauh
lua leh phincil sak lua ahihh manin van gik asuak zo zah-in na tang sak
se se hi. Tua bangin thumaan a kizuihkhialh pen hunhoih bawh pah in,
Sabbath pen Jews te’aa bek hi, ci sak hi. Khristiante in Sunday pen
pawi bawl-a gualnop ni-in zangh sak a, tua hun mah in Sabbath pen a
tan’ uh teh Jews te muhdahna lahna kawm-in an ngawl sak-in dahna
maikhinna ni-in zangh sak se se hi.

               (53) Kum zali huam ciangin Constantin kumpipa in Rome gam
buppi sung ah Sunday ni in mipi in pawi kham dingin thu pia khia hi.
Lawkite in tuani pen zahtak uh a, Khristiante in zong tua ni pen pahtawi
uh hi. Tua bangin aana lian deih pawlpi makaite sawlna zui in kumpipa
in a kilangdo den lawkite leh Khristiante a gawmtuah ahi hi. Tua hi leh
Khristian ahi-a lawki ahi uh zongin akibangin Khristian thu a saan khawm
theihna uh suak a, pawlpi aana aliat theih nading a hi hi. Ahih hangin
Pasian a zahtak takpi Khristian tampite in dam dam-a akithupi bawl
tawm Sunday baan ah thukham nambat lina ahi Sabbath maan pen Topa
adingin siangtho tak mah-in zang ve ve lai uh hi.

              Mi khem mangpa in a nasep zo nai lo zek ahih manin leitunga
Khristian khempeuh kaikhawm-in ama vangliatna naui ah a khum khin
nuam hi. Sawltak-a a zat pope tung tawn-in na a seem hi. Tua pope
pen Khrist’ ai tawi hi ci sak hi. A phel bek hong kikheel lawkite,
zaliat ut makaite, leitung iiplah pawlpi mite zangh-in a ngimna apicing
sak hi. Council pi pi te a hun hun-in sam a, leitung buppi panin pawlpi
makaipite sam khawm hi. Tua kikhoppite khempeuh phial in Pasian
phuhsa Sabbath maan pen nen niam geih zel a, a leh lam ah Sunday
pen sangkhaan geih zel hi. Tua bangin lawki pawi Pasian thupiak
bang kek-in saang uh a, Laisiangtho Sabbath pen Judah te khanglui
van ngeina bang lel suaksak in, tua Sabbath azang pepeuh samsiatna
thuakzah dingin a pulak uh hi.

                Lampial lian penpa, “Pasian akici khempeuh leh a kibia
khempeuh sangin amah alian zaw in hong kineih ciangin “a nasep hong
picing mah mah hi. Mihing khempeuh in a maan Pasian a telmuh
theihna Pasian thukham siangthote nangawn hong khek ngam ta hi.
Thukham nambat lina in van leh lei bawlpa pen Pasian maan hi a,
pasian dangte tawh kilamdang ahihna a lak khia a hi hi. Tua a ni sagih
ni pen leitung piansakna phawk nading leh mihingte tawlngak ni ding
in zong a sianthosak ahi hi. Tua ni pen mihing khempeuh (54)
lungsim ah na khempeuhte bulpi anungta Pasian, zahtak-a biak ding
ahihna phawk nadinga kiseh a hi hi. Satan in mihing te pen Pasian
deihna panin heii khia thei hen la Pasian thukham azuihna uh phiatsak
zo leh a ut hi. Piangsakpa ahihna akawk thukham pen teek mah sumit
dingin a hanciam a hi hi.

               Protestantte in tu-in tua Sunday ni pen Khrist’ thawhkik ni hi a,
Khristian Sabbath ni hi, ci-a zat dingin hah bawl uh hi. Ahih hangin
Laisiantho pan tua bang ding in asawlna om lo hi. Khrist leh A nungzuite
in tua bang in zahtak apiak na uh zong kimu lo hi. Tua Sunday tan’na
pen a kiphuaktawm hi a, “thukham zuih loh nading vaihawmna thulaigil
pana piang a hi hi” 2 Thess. 2:7. Tua nasep pen Paul hun in zong kipan
khin zo ahih lam laisinagtho ah ki mu hi. Bang hun lai-in Topa in koi
mun pan-in hih pope’ tano khawi kha zen zen hiam? Laisiangtho in thu
apiak het loh thu pen bangzah-in manpha-a bang paulap-in kikheek thei
mik mek ding hiam?

              Kum za guk huam ciangin papacy vangliatna pen hong kip mah
mah ta hi. Ama tokhom leh a vangliatna pen gam bup khuapi ah kiphut
a, Rome-a Bishop pen pawlpi khempeuh lutang hi ci-in kithangsak hi.
Lawki upna in pope ading mun a abawlsak hi. Gulpi in “tua sapi tungah
avangliatna, a tokhom leh a aana lianpi” a pia hi, Mangmuhna 13:2.
Daniel leh John mangmuhna sungah kum 1260 sung pope gualzawh
nading kigen khol pen tu in akipan ta a hi hi. Dan. 7:25; Mang. 13:5-7.
Khristian te kiangah Amau gamtat hoihte khia zaw ding maw, pope’
zeh tuam tuamte zui-in bia zaw ding maw, cih a teel dingin kisawl ta hi.
Thu om bang a zuih kei uh leh gumm sungah khia ding maw, siik saa
tawh bi zaw ding? lom heen-in a ngawng uh tan ding maw cih te a hi ta
hi. Tu in Jesuh thugente hong tung ta hi: “Na nu napate, na sangamte,
na behte, leh na lawm te mahmah un note hong khia dinga, note pawlkhat
in thahna na thuak ding uh hi. Mi khempeuh in keima hangin note hong
mudah ding uh hi” na ci khol zo hi. Lk 21:16,17. Thu zui mite tungah
nidanga om ngei lo bawlsiatna nasia hong tung ta ahih manin, leitung
buppi galphual suak ta hi. Kum za tampi sung Khrist pawlpi in maimialin
gam sung ah a bu hi. Kamsangpa in: “Numei in ama ading Pasian
bawlkholhsak (55) gam simtham ah tai-in bu a, ni 1260 sung anvaak-in
a om hi”, Mang. 12:6 acihna atung ahi ta hi.

               Rome pawlpi vangliatna in nasep hong kipat khiat ciangin
Khuamial khang hong kipan tahi. A vangliatna a nasiatzia zui-in
khuamial pen a sah zel hi. Upnaguipite zong abulpi Khrist kiang pan ki
lakhia in Rome-a pope tung ah kibulh ta hi. Mawh maisak nading leh
tawntung nuntakna ngah nading vaite ah Pasian Tapa sangin, Ama
aana a ap pa ci-a a up uh, pope leh phungzite bek tungah ki nga zaw ta
uh hi. Pope pen amaute’ ading leitung bup palai hi a, ama tung tawn
loin kua mah in Pasian naih thei lo hi, ci in ki hilh uh hi. Tham loin
amaute adinga Pasian dinmun a dingpa ahih manin, akawi amaam-in a
cih peuh peuh zuih ding hi, ci uh hi. Ama sawl a mang lote in apum
i leh a khaa dongin anasia pen dan thuak ding kilawm hi, ci uh hi.
ua bangin mite lungsim pen Pasian kiang pan ki heii khia in, a
puuk thei a khial thei, a gitloh ban ah amaute khutzat-in, a vaangliatn
a zangh den khuaziing kumpipa tung ah nga ta uh hi. Mawhna pipi pen
sianthona puanpak silh sak na ding in Laisiangtho aki nawl khin cian
in, mihingin athunei pen in kiseh a, zuau genna, kheembawlna, mawhna lungs
m ahi mihing gamtatsia leh ngeinateng in Pasian thukhun hemkhia hi.
Tua bang thu te a ki zuih ciangin kisiatnate kihhuainate hong piang pah
lel ding mah a hi hi.

             Muanhuai tak-a upna maan kem cinten mi pen tawm mah mah
hi. Thumaan zui teci pang pen tawm mah mah ta ahih manin, thukhial
leh upmawh thuciin zuite in zo cip in leitung ah thumaan biakna
abeimang ding zah-in hun khat sung om ahih manin, thumaan dawk
zolo hi. Tua hun sung pen Khrist pawlpi siat hun a hi hi. Biakna pong
lel pen bel khang zaw deep a, thuman ah kuhkal ding pen vangik pi
asuak hi.

              Pope pen palai in zangh dinga, mawh amaisak nadingin gamtatna
pha neih kisam hi ci-in kihilh uh hi. Khual gamlapi zui-in biakna siimna,
pumpi gawtna, khangluite biakna khawng, biakinn lamsak na cihte,
siangtho tau lamna, biakinn tau bawlna khawng leh sum tampi piakna
in Pasian hehna daai sak dinga, Ama (56) maipha ngah sak ding in um
uh hi. Pasian pen mihing bang lel-in seh-in tua bang thawthop-a bawlna,
leh letsong khawng peuh tawh a hehna thoih dam sawm-a, ei leh ei
kigawt ciang bangin Pasian A na lungdam ding in seh uh hi.

              Rome pawlpi makaite lak na ngawn ah tua siatna in zeel lua ahih
manin a huzaap uh khauh sem sem hi. Kum za giat huam bei kuan lam
ciangin pope in tu-a aneih khaa vangliatna nei-in kigen ta a, tua thu a
kipsak nadingin a thuneihna zong a lahkhiat zek kulta hi. Tanglai-a kigel
laite kici phungzite phuahtawm laite leh aki imcip council khensatna cia
aphuah tawm uh thute tawh pope tungnunna a kipsak nadingun
hanciam in mipi akhem uh hi. Thuman nial khinsa pawlpi in hih
kikheemna thute liing liangin a taksaang hi.

              Zuauthu in ninlom bangin thuman akhak ciangin thuman
khuambul phut (1 Korintu 3:10,11) mitawm cik bek a mai bing uh hi.
Nehemiah hun lai-a Jerusalem kulhpi a lamte mah bangin, “Na semte
atha uh zaw ta a, ahi zongin nin tampi omlaihi. Eima tha tawh kulh
cian’ I zo ngei kei ding hi” (Neh. 4:10) ci hi. Bawlsiatna tawh kibuai
lua a, kikheem nate, mawhbawlnate leh Satan vaihawmna tawh mai a
dal tam lua a hih man muanhuai taka inn lamte pawl khat lungsim kisia40
in amaute neihsate huut nading leh amau nuntakna huut nadingin lemna
ngah in thumaan pan a kiheiikhia zong hong om ta thong uh hi.
Pawlkhatte leu leu pen lau lo, dual loin agalte uh langdona pan-in
“Amaute kihta kei un, alian akihtak huaiTopa phawk un, ”(aneu 14),
ci-in a nasep uh mailam nawt ve ve in a kawng uah namsau kuah uh hi.
Efesa 6:17.

              Khang tawntungin Pasian galte in tua bangmah in thumaan
langpang in mudah den ahih manin tua thumaante avil gige den dingin
amuanhuai Ama naseemte zong kisamh suk den hi. : “Note tungah
kong gen mah bangin mi khempeuh tungah zong, ‘Ngakin na pilvang
un,’” Marka 13:37 ci in Khrist in anungzui pi tunga akampaute mah
hun beikuan-a Ama nungzui- (57) te tungah zong kibulh suk thei hi
Khuaziingpi a sah zaw seem seem ding tawh kibang hi. Milim
biaknate hong ki tang zat seem seem ciangin Milim maite ah
khuaimeivakte kivaak a, biakna ki pia in a haihuai pipu thuciin lelte in
mihing lungsim khempeuh lawh mang khin hi. Tua in agam mang khin
uh ahihna a dawksak hi. Siampite leh bishop te mah mah in gualnopna
enlah uh a, ci-le-sa deihna, leh huukna lanna tawh ninkhin uh ahih manin,
amaute makaihna tawh nungtate bel siatna tawh kidiahcip lel ding mah
theihsa a hi hi.

              Kum zalom sawm leh khat huam pawl-in Pope-ii kineihtawmna
cial dang khat hong piang hi. Tua in Pope Gregory a Sagihnapa akah
ciangin, Rome pawlpi pen kicingin siangtho hi, ci-in hong pulaak na ah
athu bulphuhte khat in pawlpi khial ngei nai lo a, Laisiangtho’ gen bang
mah-in zong khial ngei nawn lo ding hi, cih thu a hi hi. Laisiangtho in
lah ama gen bangin gen lo hi. Kumpite na ngawn a zakiasak thei ding
zah-in thu a neihna tua a ki-uangsak siampipa in gen lai hi. Ama
thukhenna peuhmah kua mah in khel sak thei lo, nolh thei lo ding hi.
Ahih hangin amah in midang khempeuhte thukhennate a ut leh nolh thei
khel thei phiat thei ding hi ci hi.

               Pope aana thudon lo hi cih paulap tawh Germany kumpipa pen
pawlpi pan lakhia-in a kumpi zakia sak hi. Tua bangin German kumpi
Henry a-Linapa a bawlna ah a khial theihlo a kinei ahihna thu kitel muh
thei hi. Pope hansuahna mang-in a ukpi teng in amah langdo ngam ahih
manin Henry in Rome tawh kilemna bawl ding kul hi ci-in a ngaihsun
hi. Pope mai ah va kiniamkhiat dingin azi leh a muan bel anaseempa
tawh phalbi lai-in Alps Mual kantan-in a pai uh hi. A pai nading ukpipa’
inn a tun’ ciangin Gregory na tung khin a, kimuh nading thu a ngah
mateng amah avil galkapte omlopi-in kulh pua lam ah phalbi vuksan lak
ah dingin a lukhu khulo, khedap bulh lo, puan gina silh lo, kiniamkhiat
tak-in pope thupiakna ngak in nithum sung an ngawl-in a om khit ciangin
phungzipipa in apulak thumna teng maisakna hong piakhia phing hi.
Tua khit na ngawn in pope-ii (58) phalna a ngah zah zah tawh kituak
in akumpi za leh vangliatna zang thei bek ding cih a hi lai lai hi. Tua
ciangin Gregory in gualzo kisa kawm lungsim kisial sa-in kumpite
kiphatsakna lak khiat ding ama nasep hi ci hi.

             Hih akiliansak siampipa’ kiphatsakna leh a kiniamkhiat mah mah
a,alut theihna ding in mite’ lungsim kongkhak kiangah dingin athum
Khrist lungnemna saikak le’ng bang zah in kikhai ahi hiam? Khrist’
aitawi ka hi kici ta zen veh! A nungzuite kiang ah: “Note lak ah makai
asuak nuam peuhmah in naseem bangin om hen” a cipa’ aitawi ka hi a
ci te bang ci! Matt. 20:27.

              Tua zawh kum za tampi sungin Rome pan a kizek-khia upna maan
loin manlangtak in munkhem peuh a zel hi. Pope vangliatna akipsak ma
nangawn in zong lawki mipilte thu hilhna pawlpi sungah hong
kiguanciangin pawlpi a tek nek mah mah khin a hi hi. Piangthak ing ci-a
pawlpi sung lut mi tampi tak mah in a lawki upna zungpi mah uh len lai
mawk uh hi. Amau bek in keem khin khian lel beek loin lawki sung a zelh
nadingun midangte zong hilh sawn lai uh hi. Upna manlo thulianpipi
Khristian sung ah hong kiguang ta hi. Tuate laka athupi zaw deuhte khat
in, sih ciangin asilo kha khat(immortality) mihing sungah om hi ci-a upna
a hi hi. Hih upna tawh Rome in misiangthote tunga thuumna aapna leh
Nungak Mary akipaaina khawng hong kipsak to pah hi. Hih upna pan
mah-in mawhna kisik nuam lote atawntung gawtmun daan (eternal
torment)thuak ding cih upna maan lo (heresy) hong piang a, pope upna
maan lo sung ah hong lut masa bel upna khat ahi hi.

            Tua pan-in lawkite bawltawm upna dangte zong hong lut theih
nading lampi hong vanga, Rome in Purgatory acih -–misisate khaate
mawhna silsiangna mun ci-a a upna khat pen sit tel loin a um pah pah lel
mihonpi te zolna-in a nei uh hi. Tua upna maan lo tawh gawt mun cihte
ahong om thei a hi hi. Mi khat si a a khaa pen hotna lah ngah pah lo,
tawntung samsiatna mun lah pai liang lo, amawhnate halsiang theih ding
hi a, tua lai ah daan thuak in kihal hal phot-in a ninbaang teng akaat tum
khit ciangin vantung ah kilut sak (59) phing hi ci-a upna hong kip sak
to leu leu uh hi.

             Rome in ameet ngah nadingin a mite uh kisiatlawhna leh launa
pawl khat a bawl beh lai ding uh kisam lai hi. Tua pen ki-awnghon,
kitatkhiatna (indulgenses) tiket leina a hi hi. Pope te khaa lam tungnunna
anial khempeuh phiat mang nading ahizongin, agalte dopih ding leh
aleitung ukna zong akhauh theih nadingin galkap pih ding ahi zongin,
tua banga apanpih mite khempeuh in a beisa hun, tu hun, leh mai lam
hun-a a mawh lai ding te na ngawn uh mai siangin, daan thuakna peuh
mah pan suakta sak ding ci-in kham uh hi. Tua baan ah, pawlpi tunga
sumpiakna tawh amaute mawhna kimai sak dinga, gawt mun-a a nin
baan’ nate uh mei tawh akihal hal lai, a sisate alawmte uh zong sum pia
in kikhahkhia thei hi ci in ki hilh uh hi. Tua bang teng bawlna tawh
Rome in asumbung dim sak a, ama thupi nading bawlna bek in leh-tatna
vive tawh Khrist aitawi ka hi acih uh hangin , a aitawi-sakpa in leitungah
a lutang ngak nading nangawn nei zo lo hi.

               Laisiangtho sunga Topa Nitak An kici nekkhawm bawl zia zong
botkhia-in milim biate mass bawldan tawh khek uh hi. Pope-ii siampite
in bang mah ngaihsutna zong om ngap lopi-in phuisam-in a ciak mul
mul uh ciangin, moh leh lengtui pen “Khrist’ sisan leh sa” suak takpi
sak thei in ki gen uh hi. Cardinal Wiseman’ Thugenna “The Real Presence”
(Ompih takpina), Lecture 8, khen 3, khawk 26. Piangsak Pasian
bek in a neih piansakna vaang zong a nei bangin ki pulak khem uh hi. Si
dinga gimsia mite amau lampial upna manlo teng ka um ci-in kipulaak
sak uh hi. Tua thu a pulaknuamlo leh a umlo te thahna thuak ding ci uh
a, thu nial pepeuh mei tawh hal uh hi.

              Kum za sawmlethum huam sung pen pope-ii nasepna cikziathuai
pen hun a hi hi ci-in kiciam teh hi. Thusitna (Inquisition) kizangh ta hi.
Khuamial kumpipa in pope-ii uliante zangh in simtham takin Council
aneihnate uh ah Satan leh avantung migilote in migilote lungsim ukcipin
avaihawm laitakun, amau muh loh-in, Pasian vantungmi khat in amaute
laizang ah dingin, gitlohna tawh athupiak khiatte (decrees) a lipkhap
huai gamtatna teng kimtak in atangthu tawh a na ciamteh zel hi. Tua a
kiciamteh thu te in lipkhap huai mah mah ahih manin mihing et ngam
loh ding zah a hi hi. “Babulon in misiangtho te’ sisan zubangin a kham
hi”. Thahna athuak mi mak tampi in hih lampial vangliatna phulaak sak
dingin Pasian kiang ah kiko in a ngen uh hi.

              Pope dinmun in leitung bup-ii thuneipi pen dinmun a hi hi.
Kumpite, gam ukte khempeuh in Rome phungzipipa thupiakna bang
bang zui uh hi. Mihingte vai khem- (60) peuh, tulaitak nuntakna
ading hi ta leh atawntung nuntakna ading hi ta leh, ama ukna bang bang
hi lel ding tawh kibang hi. Kum za tampi sung Rome-ii phuh upna bang
bang kizangh a, phincil takin kizui hi. A zehte kitanga, taangpi in a
pawite bawlpih uh hi. A khutnuai biakna naseemte kizahtaak mah mah
a, limtak-in kivaak hi. Rome pawlpi in hih bang vangliatna, thupina,
aana cik mah-in nei ngei nai lo hi.

             Ahih hangin “pope-ii vangtan hun laitak pen leitung adingin
khuaziin bel laitak a hi hi.” Laisiangtho thute pen mipite bek hi lo
siampite lak na ngawn ah kithei nawn lo hi. Pharisee te hun lai mah
bangin pope-ii uliante in zong khuavak pen mudah uh hi. Bang hang
hiam cih leh amau mawhna kilang sak kha ding lau uh a hi hi. Pasian
thukham kihemkhia a thumaan tehna omnawn lo ahih manin a dal om
loin amau ut bang bang in gamta uh hi. Kikheemna, huaihamna, paktatna
te in khuhcip hi. Mite in hauhna leh dinmun ngah nading a hih nak leh
thusia bawl ding neukha beek cikzia lo uh hi. Pope leh a ulian dangte
munteng pen paktatna mun nasia pen a suak hi. Pope pawl khatte in a
bawl mawhnate gen ngam-in zong pha mawh sa lo ahih manin kumpite
in biakna lam ulian hi bang zaw zen koih khong dingin kilawm sa loin
zaa kiat sak a sawm uh hi. Tua bangin Kum za tampi sung Europe gam
in khantona nei lo in, pilna, nasep siamna, leh khantohna lamte khawlcip
hi. Lungsim leh gamtat hoih ah khantoh theihna ding khempeuh zong
zawcip ta hi.

              Rome aana nuai ah leitung buppi omzia pen kamsangpa
Hosea’hilhkholh alauhuai thu a tun’kimna a hi hi. A hilhkholhna ah
“Ka mite in kei hong phawk lo uh ahih manin ka susia ding hi. Na
siampite in kei hong phawk nuam loin, ka thuhilhnate nial na hih manun
ka siampi dingin kong deih nawn kei a, na tate uh zong siampi-in ka
zang kei ding hi,” ci hi. Hosea 4:6, 1, 2. Pasian kammal Laisiangtho a
kinusiat manin tua bang thute a piang ahi hi.

No comments:

Post a Comment